Projekt: Lusia

W ramach projektu Lusia nasza Fundacja obejmuje opieką – w ramach swoich możliwości – koty wolno żyjące na terenie Zamościa oraz okolic. Co to oznacza w praktyce i jak działa nasz program?

Kto odpowiada za koty wolno żyjące?

Zgodnie z regulacjami, które wnosi Ustawa o ochronie zwierząt z dnia 21 sierpnia 1997 roku, odpowiedzialność za koty wolno żyjące i opiekę nad nimi ponosi gmina (art. 11a wspominanej ustawy). Opieka ta powinna obejmować m.in. dokarmianie, a także przeprowadzanie zabiegów ubezpłodnienia, czyli kastracji, a w razie potrzeby – leczenie.

Kot domowy z uwagi na przynależność gatunkową uważany jest za zwierzę domowe (art. 4 pkt 17). Czym zatem różni się kot bezdomny od wolno żyjącego? Kot bezdomny to zwierzę, które uciekło, zabłąkało się lub zostało porzucone przez człowieka i nie ma możliwości ustalenia właściciela lub osoby, która sprawowała nad nim dotychczas opiekę. Kot wolno żyjący to kot, który żyje w warunkach niezależnych od człowieka i nieudomowiony. Zazwyczaj termin stosuje się do zwierząt dzikich, jednak z uwagi na wspominaną wyżej przynależność gatunkową kot jest zwierzęciem domowym, stąd traktuje się go wyjątkowo w myśl przepisów.

Jak rozróżnić kota bezdomnego do wolno żyjącego? Koty bezdomne zazwyczaj garną się do człowieka lub jest je łatwo oswoić. Koty wolno żyjące, często przez pokolenia (jeśli nie jest stosowana kastracja), oduczyły się życia z człowiekiem. Są nie dzikie, a zdziczałe (termin ten tyczy się zachowania), nie chcą kontaktu z człowiekiem, uciekają przed nim, nie dają się złapać.

Koty bezdomne powinny co do zasady trafiać do schroniska dla zwierząt, gdzie mają szansę być leczone i znaleźć nowy dom. Tam kastracja jest obligatoryjna, a zwierzęta są względnie bezpieczne – z zasady nie towarzyszą im zagrożenia zewnętrzne, choroby. Koty wolno żyjące po wyleczeniu i zabiegu kastracji mają wrócić w miejsce dotychczasowego bytowania.

Projekt: Lusia – jak to działa?

Doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że nie jesteśmy w stanie pomóc każdemu kotu. Z tego powodu w pierwszej kolejności podejmujemy współpracę ze społecznymi opiekunami, czyli karmicielami. Są to osoby, które oddolnie dokarmiają koty, leczą je i zapewniają zabiegi kastracji. Naszą zasadą jest konieczność wykastrowania stada, w którego dokarmianiu mamy pomagać. Regularnie karmienie znacznie zwiększa u kotek szanse na zajście w ciążę, dlatego kastracje są absolutnie wymagane. Z tego powodu:

zapewniamy awaryjne domy tymczasowe, które przetrzymują zwierzęta po zabiegach, aby mieć na oku proces gojenia i reagować w razie nieprawidłowości,
zapewniamy klatki-łapki, które dają możliwość złapania kotów wolno żyjących, zdziczałych, bez kontaktu z człowiekiem,
opłacamy zabiegi kastracji lub pozyskujemy środki (w przypadku kotów zdziczałych, które na pewno wrócą w miejsce bytowania) z budżetu gminy (miejskiej lub wiejskiej) – jest on wyznaczany corocznie na ten cel,
ułatwiamy pozyskanie karmy ze środków gminy (miejskiej lub wiejskiej),
reagujemy w sytuacjach, gdy prawa zwierząt są naruszane,
edukujemy zarówno karmicieli, jak i społeczność lokalną oraz instytucje na temat ich praw i obowiązków wynikających z przepisów prawa.

W ramach tych działań pomagamy m.in. w utrzymaniu kotów w DT, transporcie do lekarza, wyłapywaniu. Obecnie (luty 2025) dodatkowo szczepimy koty przeciwko wściekliźnie w myśl obecnych wymogów prawnych, jako że Zamość znajduje się na terenie zagrożonym wścieklizną zwierząt.

Nasze obecne działania

W styczniu 2025 roku rozpoczęliśmy działania z karmicielką działającą lokalnie na działkach na terenie miasta Zamość (nie podajemy dokładnej lokalizacji z uwagi na ryzyko okrucieństwa wobec zwierząt). Za własne środki zakupiliśmy część karmy, a także kastrujemy koty na tyle, na ile pozwalają nam środki zebrane na zbiórkach. W tym miejscu kotów jest ok. 40, dlatego wyczerpuje to nasze możliwości. W planach mamy jednak pilną kastrację zwierząt przebywających również na innym zamojskim osiedlu, zgodnie z potrzebą zgłoszoną przez tamtejszego administratora.

Możesz wesprzeć nasze działania: